Generatieve AI is een vorm van artificial intelligence waarmee iemand automatisch teksten, afbeeldingen, audio en andere content kan genereren. Er zijn steeds meer programma’s en online tools die gebruikmaken van deze vorm van kunstmatige intelligentie. Wie aan zo’n tool een goede opdracht geeft, krijgt meestal een bruikbaar en vaak verrassend goed resultaat. In dit artikel leggen we uit wat generatieve AI is en schetsen we de mogelijkheden voor het onderwijs.

Originele, volledige artikel door Wietse van Bruggen op Kennisnet.nl

Artificial intelligence is sinds 2022 volop in het nieuws en dat is vooral te danken aan de doorbraak van generatieve AI. Deze technologie is al enkele jaren in ontwikkeling en wordt nu steeds breder beschikbaar:

• Er komen meer tools gemaakt met generatieve AI. Bekende voorbeelden zijn ChatGPT, gebaseerd op het AI-taalmodel GPT4 – voor het genereren van tekst – en DALL-E en Stable Diffusion voor het maken van beeld.
• Er vindt steeds meer integratie plaats van generatieve AI in bijvoorbeeld zoekmachines, office-toepassingen en socialmediaplatforms.

Wat is generatieve AI?

Bij generatieve AI geeft de gebruiker een opdracht of stelt hij een vraag. De invoer is bijna altijd tekstgebaseerd. Een AI-model interpreteert de opdracht en genereert content aan de hand de opdracht. De basis voor die gemaakte content is een zeer uitgebreide set aan data waarmee het generatieve model is getraind. De uitkomst of het antwoord lijkt dus op die trainingsdata.

Door dit principe zijn generatieve modellen in staat om:

• Teksten te genereren op basis van een complexe opdracht, die overtuigend overkomen en gebruikmaken van een bepaalde context.
• Afbeeldingen te genereren op basis van een omschrijving, in allerlei stijlen en over verschillende onderwerpen.
• Audio te genereren op basis van de omschrijving van een bepaalde muziekstijl en het tempo.
• Code te genereren voor computerprogramma’s.
• Nieuwe materialen te ontwerpen of nieuwe medicijnen mede te ontwikkelen.

Neurale netwerken en kansberekening

Generatieve AI-modellen maken gebruik van neurale netwerken. Door grote hoeveelheden bestaande data te analyseren worden er patronen en structuren ontdekt. Op basis daarvan kan het model nieuwe content genereren. Hoe groter en complexer het netwerk is, hoe groter en complexer de output kan zijn en hoe complexer ook de opdracht is die het netwerk kan verwerken.

Generatieve AI heeft de laatste tijd een sterke ontwikkeling doorgemaakt:

• De capaciteit om enorme hoeveelheden data te kunnen verzamelen en analyseren is groter geworden.
• De generatieve modellen en onderliggende neurale netwerken zijn verbeterd en complexer geworden; daardoor is de kwaliteit van de output omhoog gegaan.

De onderliggende systemen voor generatieve AI noemen we probabilistisch. Dat wil zeggen: ze werken op basis van kansberekening en doen voorspellingen over wat waarschijnlijk de beste uitkomst is die past bij een opdracht. Maar bij kansberekening is de uitkomst steeds wisselend, en zo zal een AI-gebaseerde generator dus ook steeds een verschillend antwoord geven bij dezelfde opdracht.

Vaardigheden voor gebruik generatieve AI

Wie generatieve AI goed wil gebruiken, moet vooral weten hoe hij goede opdrachten kan formuleren voor het systeem. Deze vaardigheid is essentieel en vraagt iets van de taalvaardigheid van de gebruiker. Ook inhoudelijke kennis is belangrijk, want de output is niet 100 procent betrouwbaar. Die moet dus altijd worden beoordeeld en eventueel aangepast.

Lees verder op Kennisnet.nl