Overal in de samenleving, het bedrijfsleven, de politiek en het onderwijs, ontdekken we dat er behoefte is aan creativiteit. Door creatief te denken kunnen we nieuwe oplossingen bedenken voor problemen in een wereld die elke dag verandert. Hoe stoom je leerlingen klaar voor deze creatieve, digitale toekomst?

De creatieve denkvaardigheden zitten, net als digitale geletterdheid, als het ware om de vakspecifieke vaardigheden heen die kinderen moeten bezitten bij het verlaten van de basisschool. Het creatieve vermogen wordt het sterkst ontwikkeld in een rijke leeromgeving waarin kinderen gestimuleerd worden om zelf oplossingen te bedenken.

Creativiteit & digitale geletterdheid gaan hand in hand

Naast creatieve vaardigheden zijn digitale vaardigheden nodig om je staande te houden in de samenleving. Digitale geletterdheid en ICT-vaardigheden zijn minstens net zo belangrijk als rekenen en taal!

Veel leerkrachten zijn zoekende hoe ze leerlingen digitaal vaardig kunnen maken zodat ze klaar worden gestoomd voor de toekomst. “Kinderen digitaal vaardig maken is helemaal niet zo moeilijk en je hoeft het wiel écht niet zelf opnieuw uit te vinden. Met de gratis serie handleidingen ‘Iedereen is creatief’ van Apple heb je een scala aan kant-en-klare lessen waar je uit kan putten”, aldus Eveline Kaleveld, Apple Professional Learning Specialist bij de Rolf groep.

Leren kritisch en bewust met digitale apparaten en media om te gaan

Eén van de vier pijlers van digitale geletterdheid is ‘praktische ICT-vaardigheden’. Hierbij gaat het om het benutten van digitale technologie en inzicht hebben in de werking van digitale apparaten.

Eveline: “Binnen en buiten de school komen kinderen in aanraking met digitale technologie en digitale apparaten. Kinderen hebben steeds jonger een smartphone of misschien ligt er thuis wel een iPad waar ze gebruik van mogen maken. Deze devices kunnen steeds meer. Het is belangrijk dat kinderen leren hoe ze op een passende manier van deze apparaten gebruik kunnen maken en dat ze voldoende over die kennis en vaardigheden beschikken.”

Zijn we er dan met de digitale vaardigheden? “Nee, zeker niet. Kinderen moeten informatie kunnen opzoeken en hier passend mee omgaan. Ze moeten kritisch zijn wat ze vinden op het internet en bewust zijn van wat er wel en niet mag. Ook dat hoort bij digitale geletterdheid,” vertelt Eveline.

Voor de leerkracht ligt er een flink takenpakket. Misschien ben je zelf niet zo digitaal vaardig of ben je zoekende hoe je de inhoudslijnen omzet naar concrete en leuke lesactiviteiten. “Je hoeft niet ver te zoeken voor leuke lesactiviteiten. Apple heeft lesactiviteiten voor de onderwerpen tekenen, muziek, video en fotografie, om zo spelenderwijs digitaal vaardig te worden,” aldus Eveline.

Kant-en-klare lessen

Het ‘Iedereen is creatief’ programma van Apple omvat apps, tools en bronnen waarmee je als leerkracht alles krijgt wat je nodig hebt om kinderen via creatieve opdrachten digitaal vaardig te maken. Daarnaast zitten er digitale boeken bij voor de leerlingen waarmee ze zelfstandig aan de slag kunnen.

Leerlingen leren hoe ze hun ideeën ontwikkelen en over kunnen brengen door middel van video, fotografie, muziek en tekenen. Eveline: “De lessen wakkeren de creativiteit aan én de kinderen worden digitaal vaardiger. In de workshops voor leerkrachten die ik verzorg, werken we altijd met concrete lesideeën en gaan we ook zelf aan de slag. Je hebt dan meteen een activiteit die je de komende week in de klas kunt uitvoeren. Zo krijgen ze een goed beeld hoe de iPad kan helpen met het aanleren van digitale vaardigheden en hoe ze de lessen van ‘Iedereen is creatief’ van Apple kan koppelen aan andere lesactiviteiten.”

Hoe integreer je de lessen in de andere vakken?

De lessen van ‘Iedereen is creatief’ zijn gemakkelijk te koppelen aan de andere vakken zoals taal, rekenen, aardrijkskunde, geschiedenis of wereldoriëntatie.

Voorbeeld: Land presenteren

Moeten jouw leerlingen een presentatie maken over een land? Maak dan eens gebruik van Pages. In Pages kunnen kinderen aan de hand van sjablonen een poster van het land maken. In het sjabloon combineren ze tekst, audio, video en foto’s met elkaar tot een interactieve poster waarin ze al hun informatie over het land kunnen laten zien.

Eveline: “Op deze manier koppel je de kennis over een land die kinderen opdoen door het opzoeken en verzamelen van informatie over het land aan digitale geletterdheid. Hierdoor komen praktische ICT-basisvaardigheden aan bod in combinatie met een onderwijskundige toepassing. Ook speelt in deze opdracht mediawijsheid een rol, want mag je zomaar alles gebruiken wat je op internet tegenkomt? Doordat ze zelf mogen kiezen hoe ze de informatie gaan presenteren in Pages, werken ze aan hun creatieve vaardigheden.”

Voorbeeld: Oefenen met spelling categorieën

Je wilt een spellingscategorie herhalen met de kinderen, maar om nu alweer een werkblad in te zetten… Een creatieve oplossing is om kinderen foto’s te laten maken van woorden van de spellingscategorie. Met de app Clips kunnen ze eenvoudig bij woorden audio inspreken en tekst invoegen. Zo kunnen de kinderen zelf uitleggen waarom je een woord schrijft zoals je het schrijft.

Voorbeeld: neem je iPad mee tijdens een museumbezoek

Brengen jouw leerlingen een bezoek aan een museum, passend bij het thema waar je over werkt? En wil je ze een verwerkingsopdracht meegeven? In de gratis iBooks van Apple Everyone can create vind je verschillende manieren waarop ze dat kunnen doen. Laat ze bijvoorbeeld een podcast maken waarin ze elkaar interviewen over wat ze hebben gezien. Hierdoor leren de kinderen hoe de Audio Recorder werkt, hoe ze effecten gebruiken en hoe ze de podcast moeten editen. Of geef als opdracht mee om een videoverslag van de dag te maken. Hierdoor leren ze effecten toe te voegen, videofragmenten te editen, maar ook om te gaan met gebruiksrechten; mag je zomaar alles op beeld zetten?

Het materiaal ligt binnen handbereik, wat ga jij ermee doen?

Ben je na het lezen van dit artikel nieuwsgierig geworden over ‘Iedereen is creatief’ van Apple en wil je meer tips over hoe je de kant-en-klare lessen kan integreren in jouw lessen? Neem contact op met de Rolf groep voor een inspiratiessessie bij jou op locatie.

Eveline Kaleveld

Door haar jarenlange ervaring als Apple Professional Learning Specialist weet Eveline als geen ander hoe je iPads in het onderwijs optimaal inzet.

“De lessen wakkeren de creativiteit aan én de kinderen worden digitaal vaardiger”