In een tijd waarin het lezen van een krant, tijdschrift of boek geen dagelijkse routine meer is voor de helft van de Nederlanders (onderzoek Sociaal Cultureel Planbureau, februari 2015), is er in het Nederlandse onderwijs behoefte aan andere vaardigheden. Staatssecretaris Sander Dekker heeft dat ook geconstateerd en verzamelt alle vernieuwende onderwijskundige ideeën onder #onderwijs 2032.

Uit datzelfde onderzoek van SCP blijkt dat ‘kijken’ veruit het populairst is: 86 procent van de Nederlanders keek zo’n 3 uur per dag naar beeldmateriaal, terwijl aan ‘lezen’ gemiddeld maar zo’n 1,5 uur/dag besteed wordt. Ook traditionele media pikken die trend op, met paginagrote artikelen over bijvoorbeeld videoblogger Enzo Knol (Waarom kinderen massaal naar Enzo Knol kijken, De Volkskrant, 28 februari 2015).

Lucas Westerbeek, directeur van Stichting De frisse blik & Bromet Film School, introduceert in zijn opiniestuk in de Volkskrant (20 februari 2015) het begrip ‘Begrijpend kijken’. Ook Westerbeek constateert in zijn dagelijkse werkpraktijk, dat er behoefte is aan nieuwe vaardigheden. Volgens hem leren leerlingen op school vooral tekstverklaren, samenvatten, artikelen analyseren en boeken lezen. Hij betoogt dat het hedendaags onderwijs jongeren nog steeds opleidt, zoals hij zelf in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw is opgeleid: louter tekstueel. Over beeld leren ze niets.

Hij pleit voor een andere onderwijskundige aanpak, waarin ‘begrijpend kijken’ centraal staat. Jongeren van nu worden namelijk overal geconfronteerd met beelden.

“Als mijn zonen thuis komen, gooien ze hun schoolboeken onder tafel, en gaan filmpjes kijken op hun laptop of smartphone. Jongeren groeien op in een beeldcultuur, en op school is er niemand die ze kritisch leert kijken naar film of video, terwijl dat toch bij uitstek hun medium is”.

Het hele opiniestuk van Westerbeek is hier te lezen