Voorleessoftware kan nadelige effecten hebben voor leerlingen met dyslexie. Dat blijkt uit een recente publicatie van Drs. Eva Staels en ontwikkelingspsycholoog Prof. Dr. Wim Van den Broeck (Vrije Universiteit Brussel) in the Journal of Learning Disabilities.

Kinderen met dyslexie onthouden de woordbeelden van woorden die ze lezen met behulp van voorleessoftware minder goed, dan van woorden die ze lezen zonder hulp van voorleessoftware.

In een onderzoek, dat deel uitmaakt van het doctoraat van Eva Staels, werd het leren van nieuwe woorden nagegaan bij 65 zwakke lezers uit het vierde of vijfde leerjaar in Vlaanderen. De helft van de leerlingen kreeg de nieuwe woorden, die verwerkt werden in een aantal eenvoudige teksten, aangeboden met ondersteuning van voorleessoftware. De andere leerlingen kregen geen ondersteuning bij het lezen van de teksten. Een aantal dagen later bleek dat de nieuwe woorden beter geleerd werden door zwakke lezers die geen gebruik hadden gemaakt van voorleessoftware.

De onderzoekers denken dat het laten horen van nieuwe woorden door middel van de software een negatief effect heeft op het onthouden van deze nieuwe woorden. De lezer moet dan namelijk de woorden niet zelf actief decoderen. Uit ander wetenschappelijk onderzoek blijkt immers dat letter voor letter een woord verklanken cruciaal is voor het memoriseren van het letterbeeld waaruit een woord is opgebouwd.

Op basis van dit onderzoek stellen de onderzoekers voor om dit soort software uitsluitend te gebruiken nadat de leesontwikkeling bij het kind in grote mate voltooid is. Zwakke lezers al gebruik laten maken van voorleessoftware in de basisschool, raden ze sterk af. Het is immers uitermate belangrijk dat zwakke lezers zoveel mogelijk actief bezig zijn met lezen om hun leesvaardigheden te verbeteren.

Drs. Eva Staels:“Op scholen zien we de laatste tijd steeds meer dat er wordt ingezet op compenserende hulpmiddelen. Leerlingen met dyslexie mogen dan bijvoorbeeld gebruik maken van voorleessoftware. Dit betekent dat de lees- en spellingproblemen van deze leerlingen niet meer voldoende aangepakt worden, maar dat men ze probeert te omzeilen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt echter dat leerlingen met dyslexie wel degelijk vorderingen kunnen maken als hun problemen effectief aangepakt worden. Aangezien vlot leren lezen en schrijven van essentieel belang zijn voor de verdere schoolloopbaan is het volgens ons dan ook uitermate belangrijk dat scholen zoveel mogelijk inzetten op het aanpakken van leerproblemen en dat het gebruik van compenserende hulpmiddelen zo lang mogelijk wordt uitgesteld.“