Instagram is heel populair onder jongeren. Ze delen heel gemakkelijk even iets met de buitenwereld. Leuk om op die manier updates te krijgen van elkaar en met elkaar te communiceren. Maar het kan ook veel onzekerheid met zich meebrengen. Jongeren zijn zich er vaak niet altijd van bewust dat het gedeelde een momentopname is. Een momentopname die er heel bewust vaak net iets positiever uitziet dan de werkelijkheid. Je deelt nu eenmaal je gênante momenten of momenten waarop je verdrietig bent iets minder makkelijk. Daarnaast zijn jongeren zich er vaak niet altijd van bewust dat de media ook niet altijd een realistisch beeld van de werkelijkheid weergeven. Aan de ene kant is er make-up, aan de andere kant ook het professionele photoshop. En naast photoshop zijn er ook heel veel verschillende apps die de werkelijkheid er net iets anders kunnen laten uitzien.

Veel scholen zijn bezig met mediawijsheid. De competenties die leerlingen nodig hebben, worden beschreven door Mediawijzer.net: mediawijzer.net/competentiemodel.  Daarbij gaat het om begrip [hoe zit media in elkaar, hoe maken ze media en hoe is media gekleurd], gebruik [hoe werkt het?], communicatie [social media en informatie verwerken/interpreteren] en het hebben van een juiste strategie [reflectie op eigen mediagebruik]. In deze competenties zie je dit onderdeel ook terugkomen [met name onder begrip, communicatie en strategie]. Weet wat je deelt en wees je er bewust van dat alles wat gedeeld is niet een één-op-één weergave van de werkelijkheid is.

Link naar Eduapp app-pagina met een leerlijn mediawijsheid: blog.eduapp.nl/mediawijzer-met-apps/

Leerdoel

Dit lesidee draagt bij aan de volgende mediawijzer-competenties: 

B1. Bewust zijn van de medialisering van de samenleving

B3. Zien hoe media de werkelijkheid kleuren

G1. Apparaten, software en toepassingen gebruiken 

G2. Oriënteren binnen media-omgevingen

C2. Content creëren 

C3. Participeren in sociale netwerken

S1. Reflecteren op het eigen mediagebruik

S2. Doelen realiseren met media

Opdracht

Je kunt de les beginnen met een Answergarden en daarin de vraag stellen wie zich wel eens onzeker voelt door het doorsturen van een foto of het zien van foto’s van anderen online. Een Answergarden is heel eenvoudig aan te maken en anoniem.

Laat de leerlingen allemaal een foto nemen van zichzelf [selfie] en vraag hen om deze op twee manieren te bewerken. De ene zo mooi mogelijk zoals ze zichzelf graag zouden zien, en de andere zoals ze zeker weten niet op internet willen verschijnen. Hier zijn verschillende apps voor te gebruiken. Deze heb ik in deze lijst gezet: eduapp.nl/profielen/marieke/lijsten/fotobewerking en bij iedere app staat een korte omschrijving. De foto’s kunnen uiteindelijk met Layout van Instagram allemaal aan elkaar geplakt worden. Deze collage kan naar de docent gestuurd worden en eventueel gedeeld worden via het digibord [maar dan mobieltjes in de tas en geen foto’s maken van het scherm]. Als de foto’s gedeeld worden op het scherm, probeer dan de stemming serieus te houden. De leerlingen zullen de foto’s ook naar elkaar gaan sturen, maar laat ze zich er bewust van zijn dat wanneer je een foto deelt deze persoon de foto ook heel eenvoudig weer kan doorsturen. Ook naar personen waarvan jij liever niet hebt dat deze de foto te zien krijgt.

Heb daarna een gesprek met de klas. Wie had de neiging om zijn/haar foto’s toch te delen? Waarom? En wat kunnen de gevolgen zijn? Heeft iemand wel eens meegemaakt dat zijn/haar foto bewerkt werd door een ander? Of dat een foto die privé geappt was naar iemand ineens was doorgestuurd? Vervolgens kan het gesprek gaan over onzekerheid. Ben je wel eens onzeker als je foto’s van anderen ziet? Wat is dan je reactie?

Probeer in het gesprek met de klas de competenties aan de orde te laten komen. Vraag aan het einde of er ook iets zal gaan veranderen in hun gedrag. Wat dan?

Voorwaarden

– één device per leerling, kan ook een smartphone zijn
– apps om foto’s te bewerken
– app om een fotocollage te maken
– internet
– eventueel vragenkaarten of een flashcart app om het gesprek op gang te brengen