Een strategie, visie of proces ontwikkelen. Een nieuwe technologie, datatoepassing of andere innovatie in de school introduceren. De mini-workshop ‘Ethisch gesprek met Lego Serious Play – Ethical Design’ van Mark Trimpe (VISTA College) laat zien hoe je met Lego een ethisch landschap creëert waarin ieders inbreng even belangrijk is. “Iedereen aan tafel doet en denkt mee. Ook degenen die het lastig vinden zich te uiten of moeite hebben abstracte begrippen te verwoorden.” 

Bouw in drie minuten een toren, luidt de opdracht van facilitator Mark Trimpe. Hij is programmamanager digitalisering aan het VISTA College en teamlid van het programma ‘Doorpakken op digitalisering – Data-ondersteund onderwijs’, vanwaaruit deze sessie is ontwikkeld. Tijdens een mini-workshopsessie laat hij in een uur zien hoe je met Lego kunt werken aan een gezamenlijke taal en gemeenschappelijk waardekader. Bouwen met blokjes, van abstract naar concreet.
Aan een tafel in het midden van het lokaal gaan drie docenten aan de slag met hun persoonlijke basiskit Lego Serious Play. Rondom kijken zo’n 25 onderwijsprofessionals toe hoe zij met blokjes, verbindingsstukken en andere plastic onderdelen hun gedachten vormgeven. Door middel van deze warming-up voelt iedereen zich gelijkwaardig. Daarbij hebben de meeste mensen positieve associaties met Lego en weet iedereen hoe een toren eruitziet.
Staand voor een groot met sheets, legt Mark het doel van deze opdracht uit: deelnemers bekend maken met de set constructiematerialen die voor allen exact hetzelfde is, én een gelijkmatig speelveld creëren. “Je kunt een workshop doen met bijvoorbeeld studenten, docenten, informatiemanagers, leden van het college van bestuur.” Maar juist voor studenten werkt deze methode heel goed, benadrukt Mark. “Het stelt hen in staat op vanuit een voorbeeld en/of gevoel tot abstracte waarde te komen. Een eigen voorbeeld representeert ‘een waarde’ waardoor ze in staat zijn zich te mengen in een abstracte verkenning.”

Toren van ethische dilemma’s

Als de torens klaar zijn, lichten de bouwers hun constructie toe. De eerste ging voor een kleine toren vanwege de beperkte tijd (een gemiddelde workshop duurt 2 tot 2,5 uur, deze een uurtje). Ze koos niet bewust voor een groen blokje, maar wel voor een trap en vlag, omdat je met de eerste boven kunt komen en de tweede daar dan kunt planten. “Want het is altijd fijn als je weet dat je het hoogtepunt hebt bereikt.” De tweede bouwer heeft een ‘georganiseerde toren, gesteund door mensen’ neergezet. De kasteelelementen hebben geen speciale betekenis, maar vond hij ‘gewoon leuk’ en kende hij nog uit zijn jeugd. Voor de derde bouwer staat een hoge, slanke ‘toren van ethische dilemma’s’ op tafel. “Hij staat als een rots, maar heeft een wankel fundament. Als er een verkeerde beslissing genomen wordt, valt hij om, met alle innovaties die net niet genoeg gevalideerd zijn.” Waarna hij lachend de daad bij het woord voegt: de toren stort in elkaar en de Lego-onderdelen kletteren over tafel en op de grond. Als de hilariteit onder bouwers én kijkers is gezakt vraagt Mark: “Hebben jullie aan elkaar nog vragen over de torens, de keuze voor bepaalde blokjes of kleuren?”
De vier vaste stappen van de Lego Serious Play-methode doorlopen: de vraag stellen, bouwen, delen en reflecteren. De laatste twee stappen vormen voor Mark de essentie. “Je stelt alleen maar vragen over het bouwwerk: uitleg, overwegingen, accenten. Puur om voor iedereen een veilige omgeving te creëren. Nu is het bouwen van een toren niet zo spannend, maar straks bij het creëren van waarden is het interessant om een bepaalde materie, technologie, databron te doorgronden. Wat betekent die voor ons als organisatie? Daar zit de meerwaarde van deze methodiek.”

Lees hier het gehele artikel

Bron: MBOdigitaal.nl

Tekst: Paul Kattestaart
Fotografie: Tim van de Kuilen