Het is duidelijk dat onderwijs afhankelijk is geworden van ICT, met digitale toetsen, online lesmateriaal en lessen op afstand. Deze afhankelijkheid hangt ook samen met de nodige risico’s, daarom is digitale veiligheid belangrijker dan ooit. Hoe je ervoor kan zorgen om de digitale veiligheid te waarborgen in het digitale onderwijs en risico’s buiten de deur te houden.

Bron: Kennisnet

Het antwoord op digitale veiligheid zit niet alleen in technische oplossingen, maar ook in ons eigen gedrag. Misschien herkent u het wel: u staat op van het bureau en vergeet de laptop te vergrendelen. Dat is hét voorbeeld van niet veilig omgaan met de digitale werkomgeving. Uw laptop en alle informatie kunnen nog zo goed technisch beveiligd zijn, maar als u uw laptop open en bloot laat staan, is kwetsbare informatie ineens voor iedereen toegankelijk.

Dus hoe veranderen we ons gedrag, dat digitale veiligheid als vanzelfsprekend gewaarborgd wordt? Hoogleraar in gedragsverandering Rick van Baaren legt uit dat gedrag wordt bepaald door verschillende factoren, waaronder omgeving, waarden en competentie.

De waarde die mensen hechten aan bepaald gedrag, beïnvloedt het gedrag. Wanneer mensen begrijpen waarom digitale veiligheid belangrijk is, zullen ze er automatisch meer waarde aanhechten en ander gedrag vertonen. Daarnaast is het belangrijk dat mensen begrijpen hoe ze het dan wél moeten doen: ze moeten de competenties hebben om ander gedrag te vertonen. Misschien zien ze het belang wel in van digitale veiligheid, maar weten ze niet goed hoe ze op een veilige manier bestanden met elkaar kunnen delen..

Veilig, gewenst, digitaal gedrag is niet altijd het handige gedrag. Denk aan het instellen van moeilijke wachtwoorden: super onhandig en daardoor niet zo veilig als verwacht. Mensen schrijven het wachtwoord op een post-it en plakken het op hun laptop. De beweging naar 2-stapsauthenticatie is daarom een veilige én handige extra interventie. Zorg er dus voor dat het gewenste gedrag, ook veilig gedrag is.

Een manier om dit te doen is door veilig gedrag te integreren in bedrijfsprocessen. Zoals bijvoorbeeld goedkeuring krijgen van een privacy officer, voordat een bepaalde app wordt aangekocht of gedownload. Hoe handiger en automatischer de regels zijn, hoe minder handhaving er nodig is.

Meer weten?

• Bekijk het webinar ‘Veilig digitaal’ dat op 14 januari werd georganiseerd door Kennisnet, in samenwerking met PO-Raad, VO-raad en SIVON. Larissa Zegveld, directeur Kennisnet, en Jacco van der Kolk, relatiemanager bij Digital Trust Center (DTC) van Economische Zaken, gaan onder leiding van Cor Ottens met hoogleraar gedragsverandering Rick van Baaren in gesprek over de actualiteit van digitale veiligheid in het onderwijs.
• Kom op 9 september naar het OnderwijsInzicht live event, een dag vol leerzame sessies en colleges, praktijkvoorbeelden, ontmoetingen en inspirerende sprekers, waaronder Rick van Baaren.
• In de netwerken IBP (informatiebeveiliging en privacy) voor het pv/vo en het mbo delen schoolbesturen kennis met elkaar over digitale veiligheid. Kijk op de website van Aanpak IBP voor tips en een stappenplan om informatiebeveiliging en privacy te organiseren.